Πως να μειώσουμε το περιβαλλοντικο αποτύπωμα στο σπιτι

Η άφιξη ενός μωρού στη ζωή ενός ζευγαριού φέρνει πραγματικά τα πάνω - κάτω. Αλλάζει η καθημερινότητα, οι ανάγκες και οι συνήθειες. Μαζί με αυτά αλλάζει σημαντικά και το πόσα πολλά πράγματα καταναλώνουμε. Οι νέες μαμάδες και μπαμπάδες βλέπουν ξαφνικά τον κάδο σκουπιδιών τους να γεμίζει στον μισό χρόνο από ότι πριν. Αν πάρουμε το χρόνο να σκεφτούμε πραγματικά τι σημαινει αυτο για εμάς, τα παιδιά μας και τον πλανήτη μας, οι συνέπειες είναι τρομακτικές. 

Όμως αν αναρωτηθείτε αν μόνο εσείς αλλάξατε συνήθειες, θα δείτε πως παρόμοια εικόνα παρουσιάζουν οι γείτονες, οι άνθρωποι στην ίδια πόλη, στην ίδια δουλεία, στην πόλη σας.. Οι κάτοικοι της χώρας μας αλλά και της Ευρώπης και τότε αντιλαμβανόμαστε πως αν αυτο συμβαίνει σε όλο τον κόσμο, δεν είναι καθόλου παράξενο πως επιστήμονες κατέληξαν πως μέχρι το 2050 η ποσότητες πλαστικού στις θάλασσες θα ξεπεράσουν σε αριθμό τα ψάρια και τους ζωντανούς οργανισμούς.

Πολλές οικογένειες, ειδικά στο εξωτερικό, έχουν ξεκινήσει ένα ταξίδι, ή καλύτερα μία αποστολή για μία zero-waste ζωή. Να καταφέρουν δηλ να μειώσουν στο ελάχιστο τα απορρίμματα του νοικοκυριού τους. Υπάρχει μία πολύ ενδιαφέρουσα ομιλία online της Bea Johnson (δείτε την εδώ TED TALK), που περιγράφει πως κατόρθωσε (μετά από πολλές αποτυχημένες προσπάθειες είναι η αλήθεια) να παράγει με την οικογένεια της ένα βάζο απορρίμματα ετησίως. Ναι, ετησίως

Δεν είναι εύκολο, απλό ή γρήγορο. Ωστόσο σύντομα δεν θα έχουμε επιλογή. Μπορούμε κάλλιστα να ξεκινήσουμε σήμερα και να μάθουμε στα παιδιά μας πως να σέβονται την ζωή και τον πλανήτη για ένα πιο βιώσιμο μέλλον. Ας δούμε τι μπορούμε να κάνουμε!

1. Ας ξεκινήσουμε

Αν απλά αποφασίσουμε πως ήρθε η ώρα να δράσουμε, να κάνουμε κάτι, τότε έχουμε κάνει το πιο σημαντικό βήμα. Το πρώτο. Για παράδειγμα, αυτή την τσάντα πολλαπλών χρήσεων που έχετε στο αυτοκίνητο θα πρέπει να την φέρνετε στα ψώνια κάθε φορά. Όχι μόνο μερικές ή όταν θα πάτε για τα “πολλά ψώνια”. Είναι απαραίτητη πάντα. Και αν βλέπετε πως την ξεχνάτε όταν πετάγεστε για λίγα ψώνια, τότε ρίξτε στο ντουλαπάκι και μία μικρούλα. Ή ακόμα καλύτερα βάλτε 2-3 διαφορετικά μεγέθη στην πόρτα του αυτοκινήτου. Αυτό σημαίνει πως μπορείτε να έχετε και μικρές υφασμάτικες τσάντες για τα λαχανικά και τα φρούτα σας αντί να γεμίζετε τις πλαστικές στο σούπερ μάρκετ ή τον μανάβη.

2. Οχι καλαμάκι παρακαλώ

Η καμπάνια για να καταργήσουμε τα πλαστικά καλαμάκια στη χώρα μας είχε αρκετούς πολέμιους με πλαστικά καλαμάκια να κρύβονται πίσω από πάγκους για τους “καλούς πελάτες”. Ας δούμε όμως ξανά τα νούμερα. Ένα καλαμάκι χρησιμοποιείται για περίπου 20 λεπτά. Στη χώρα μας ίσως για λίγο παραπάνω. Χρειάζονται περίπου 200 χρόνια για να αποσυντεθει και περίπου 500 εκατομμύρια καλαμάκια πετιούνται καθημερινά μόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες. Θα συμφωνήσουμε πως τα χάρτινα καλαμάκια δεν είναι το ίδιο αποτελεσματικα. Υπάρχουν μάλιστα έρευνες που δείχνουν ότι επιβαρύνουν την υγεία μας. Η καλύτερη λύση ειναι πάντα το δικό σας καλαμάκι. Προτιμότερα μάλιστα για λόγους υγιεινής είναι τα μεταλλικά για εξω και τα γυάλινα για το σπίτι. 

3. Μπουκαλάκι νερού

Είναι πλέον μόδα, επομένως δεν χρειάζεται καν να σας πείσουμε. Ένα μπουκαλάκι νερού πάντα μαζί μας κάνει καλό στον οργανισμό, στην τσέπη και στο περιβάλλον (περίπου όπως η Swaplanet 🙂)

4. Όχι άλλες συσκευασίες παρακαλώ

Πλεον στο σύνολο του ο κάδος ανακύκλωσης στα σπίτια μας περιέχει συσκευασίες, μπουκάλια και κουτιά που δεν χρησιμεύουν απολύτως σε τίποτα. Το μόνο που χρειάζεται είναι γυάλινες συσκευασίες. Μερικές ιδέες για να ξεκινήσετε είναι 

  • Χύμα όσπρια, αλεύρι, ρύζι 
  • Χύμα τσάι, καφές και μέλι
  • Σνακς όπως κρακεράκια, μπάρες, ξηρούς καρπούς σε μεγαλύτερες συσκευασίες που μπορείτε να χωρίζετε μετά σε μικρότερα μέρη
  • Απορρυπαντικά, καθαριστικά, σαμπουάν πωλούνται πλέον σε πάρα πολλά καταστήματα χωρίς συσκευασίες και πλαστικά

Αρχικά, θα λάβετε κάποια παράξενα βλέμματα, όμως είμαστε πολλοί και γινόμαστε περισσότεροι. Επιπλέον, θα δείτε πως κάθε φορά που εξηγείτε ότι δεν μπορείτε να πάρετε το πλαστικό στο σπίτι θα ξεκινήσετε συζητήσεις και θα καταλήξετε να γνωρίσετε πολύ κόσμο. Μην ξεχάσετε να πάρετε μαζί τα παιδιά, να τους μάθετε πως να ψωνίζουν κάτι χωρίς συσκευασία και χρησιμοποιείτε όλες τις ευκαιρίες που σας παρουσιάζονται για να τους μιλάτε για τη βιωσιμότητα. Αν διστάζετε να ξεκινήσετε από τα μεγάλα πολυκαταστήματα υπάρχουν έτοιμες λύσεις όπως το kyklo στην Αθήνα και πολλά ακόμα σε Θεσσαλονίκη και άλλες πόλεις!

5. Καλλυντικά και είδη προσωπικής υγιεινής

Όταν έρθει η ώρα να αλλάξετε οδοντόβουρτσα, εσείς και τα νεαρότερα μέλη της οικογένειας, υπάρχουν οικολογικές λύσεις. Επιλέξτε ξύλινες, ανακυκλώσιμες και φιλικές προς το περιβάλλον οδοντόβουρτσες που πλέον είναι και πολύ όμορφες! Για τα χέρια η καλύτερη επιλογή είναι το σαπούνι σε μορφή μπάρας, ενώ για τα μαλλιά και το σώμα μπορείτε να διαλέξετε ανάμεσα σε σαπούνι μπάρα ή σε επαναχρησιμοποιούμενα μπουκάλια που θα γεμίζετε εσεις.  

6. Project λαϊκή αγορά

Οι λαϊκές της γειτονιάς είναι οι καλύτερες λύσεις για ψώνια, λιγότερες συσκευασίες και πιο οικολογικά προϊόντα. Απλά θα χρειαστεί να βρείτε τις τσάντες και συσκευασίες πολλαπλων χρήσεων που ταιριάζουν σε κάθε αγορά. Επιπλέον, μπορείτε και να επιστρέφετε στους εμπόρους κάποιες συσκευασίες όπως τις αυγοθήκες.

7. Take out και delivery

Αυτό είναι ίσως το πιο δύσκολο για τις περισσότερες οικογένειες με εργαζόμενους γονείς και μικρά παιδιά. Η προσπάθεια μετράει ωστόσο και εδώ. Όσο μπορείτε μαγειρεύετε στο σπίτι, και κάντε λεπτομερείς λίστες με το τι χρειάζεστε και τι σας λείπει ώστε να χρησιμοποιείτε ότι έχει μείνει στο ψυγείο και να μην πετιέται τίποτα. Στο εξωτερικό υπάρχει η τάση του weekly food planning με διάφορα templates στο pinterest με σκοπό να έχεις μία βασική ιδέα του τι θα μαγειρέψεις όλη την εβδομάδα, να εκμεταλλεύεσαι το φαγητό της προηγούμενης για σνακς, σαλάτες και σαντουιτσάκια και να μειώνεις το delivery και τα κόστη!

8. Καθαριστικά

Εκτός από τα χύμα προϊόντα που αναφέραμε πριν ή τις μεγάλες συσκευασίες που μπορείτε να προμηθευτείτε, υπάρχει και η φυσική λύση! Αλάτι, ξύδι, λεμόνι και baking soda κάνουν θαύματα ήδη από την εποχή των παππούδων μας. Με εξαίρεση ίσως το απορρυπαντικό πιάτων, όλα τα άλλα καθαριστικά μπορείτε να τα φτιάξετε με υλικά από την κουζίνα σας!

9. Less is more

Πολύ συχνά ξεχνάμε ότι τα παιδιά μας δεν χρειάζονται πραγματικά άλλο ένα ρούχο, ένα ακόμα παιχνίδι. Δεν έχουμε ουσιαστική ανάγκη τα πράγματα που γεμίζουν τα σπίτια μας, τους κάδους μας και τον πλανήτη μας. Χτίζοντας γύρω μας σχέσεις και κοινότητες με αγάπη και σεβασμό, μαθαίνουμε να μοιραζόμαστε τις ανάγκες, να επαναχρησιμοποιούμε πραγματα, να δίνουμε δεύτερη ευκαιρία σε κάτι που κατέληγε στα σκουπίδια. Αν κάθε φορά που πάμε να αγοράσουμε λίγο ακόμα πλαστικό ή κάτι καινούργιο, πάρουμε λίγο χρόνο να το σκεφτούμε ίσως καταφέρουμε να προσφέρουμε στα παιδιά μας έναν πιο όμορφο πλανήτη.  

Οι αλλαγές στην καθημερινότητα σας θα έχουν σίγουρα άμεσο αντίκτυπο στην τσέπη σας. Όμως θα δείτε και αλλες αλλαγες όπως εναν πιο άνετο χώρο, ένα πιο μίνιμαλ σπίτι που μπορείτε να καθαρίσετε πιο γρηγορα και να χαρείτε για περισσότερο! Θα δείτε πως θα επιδιώκετε διαφορετικές διασκεδάσεις. Περισσότερα πικ νικ, βόλτες, επισκέψεις σε μουσεία και πάρκα. Μία επιστροφή στην απλότητα και την αυθεντικότητα.